Ιστορία του Τολού
Ο Όμηρος είναι ο πρώτος που παραθέτει στοιχεία για τον κόλπο του Τολού και της αρχαίας Ασίνης. Σύμφωνα με πηγές το σημερινό Τολό οικοδομήθηκε κοντά στα ερείπια της αρχαίας πόλης. Στην περιοχή σώζονται μερικά τμήματα του τείχους της αρχαίας ακρόπολης.
Περίπου το 700 π.Χ. η περιοχή σχεδόν εγκαταλείπεται ως τον 3ο π.Χ. αιώνα, οπότε παρατηρείται μια νέα εγκατάσταση ανθρώπων. Τη βυζαντινή περίοδο η περιοχή αρχίζει να αξιοποιεί το λιμάνι της και να δέχεται νέο πληθυσμό. Το 1204 μ.Χ, την εποχή των Σταυροφόρων, όλη την περιοχή ελέγχουν οι Φράγκοι. Αργότερα το 1389 μ.Χ οι Ενετοί κατακτούν το Τολό, το οποίο χρησιμοποιούν σαν δεύτερο ναυτικό σταθμό για το στόλο τους μέχρι το 1540 μ.Χ., οπότε παραχωρείται στους Οθωμανούς.
Τo 1686, η Βενετική ομάδα με τον αντιναύαρχο Μοροζίνι ξεκινάει με στράτευμα να πολιορκήσει το τουρκοκρατούμενο Ναύπλιο. Σαν σημείο κατάλληλο να δεχτεί τις δυνάμεις του και να αποτελέσει ορμητήριο της εκστρατείας του επιλέγει τον κόλπο του Τολού ως το πιο ασφαλές λιμάνι της περιοχής, ενώ η παραλία μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν καταυλισμός του στρατεύματος. Μετά την επιτυχή έκβαση της εκστρατείας και μέχρι το 1718 που η περιοχή έπεσε ξανά στα χέρια των Τούρκων, το Τολό θα χρησιμοποιηθεί ως υποσταθμός του Ενετικού Στόλου. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας λειτουργούσε και το Δασκαλείο, στο ομώνυμο νησί του κόλπου, όπου προσπαθούσαν να μάθουν κρυφά στα παιδιά τη γλώσσα και την ιστορία. Αργότερα στο Τολό παραχωρείται γη σε πρόσφυγες από την Κρήτη που προσπαθούσαν να γλυτώσουν από τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του νέου κατακτητή, του Αιγύπτιου αντιβασιλέα Μωχάμεντ Αλή, στον οποίο είχε παραχωρηθεί το νησί ως αντάλλαγμα των υπηρεσιών στους Οθωμανούς.
Με Βασιλικό Διάταγμα το 1834 θεμελιώνεται στο λιμάνι του Τολού πόλη με το όνομα Μινώα προς τιμή του βασιλιά της Κρήτης Μίνωα. Μετά την απελευθέρωση της Κρήτης όσοι από τους πρόσφυγες παρέμειναν στην περιοχή στράφηκαν στη μεγάλη τους αγάπη, τη θάλασσα και δημιούργησαν ένα μικρό, γραφικό, ψαράδικο χωριό που ζούσε απομονωμένο, στους δικούς του ρυθμούς και το οποίο στα 1916 γίνεται η κοινότητα Τολού. Μια σχέση που κρατά ως σήμερα, καθώς το Τολό διαθέτει το μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο της Αργολίδας.
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου στο Τολό εγκαταστάθηκε Ναυαρχείο του γερμανικού και ιταλικού στόλου. Οι κάτοικοι υπέφεραν πολύ. Οι άνδρες υποχρεώνονταν να παραδίδουν την ψαριά τους στους κατακτητές και τα γυναικόπαιδα να τους υπηρετούν. Από τα μέσα του 20ου αιώνα με υπόβαθρο τη φυσική ομορφιά του κόλπου, την ηρεμία του τοπίου και τους κοντινούς αρχαιολογικούς χώρους, το Τολό αλλάζει και μετατρέπεται σε ένα διαρκώς εξελισσόμενο τουριστικό θέρετρο που φιλοξενεί τουρίστες από πολλά μέρη της γης.
Σύμφωνα με την παράδοση, η ονομασία της περιοχής αποδίδεται σ’ έναν Φράγκο Επίσκοπο τον Τζων Τόλος, γύρω στο 1200 μ.Χ., που έζησε για χρόνια στην περιοχή και ο οποίος έχει ενταφιαστεί στην κορυφή του βουνού της Ρόμβης. Κατά μια άλλη εκδοχή, την περίοδο της ενετοκρατίας ονομάστηκε Port d Aulon (Λιμάνι της Αυλώνας). Με την πάροδο του χρόνου μετονομάστηκε σε Τωλόν και σήμερα πλέον ονομάζεται Τολό.
